بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت کشاورزان در مدیریت منابع آب (موردمطالعه: شهرستان میاندوآب)

بخش کشاورزی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آب در جهان و ایران است. از آنجا که ایران کشوری با محدودیت منابع آب می‌باشد، ضروری است برای مدیریت بهینه منابع آب برنامه‌ریزی شود. با عنایت به اینکه هرگونه برنامه‌ریزی بدون مشارکت کشاورزان موفقتی نخواهد داشت، این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت کشاورزان در مدیریت منابع آب به روش توصیفی همبستگی انجام شد. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه بود که روایی آن با استفاده از نظرات اعضای هیئت‌علمی مرتبط تائید شد. پایایی ابزار تحقیق با استفاده از پایلوت تست و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا (77/0 و 83/0) تأیید گردید. جامعه آماری تحقیق را کشاورزان بخش مرکزی شهرستان میاندوآب تشکیل دادند که 134 نفر از آنها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای دومرحله‌ای با انتصاب متناسب با حجم انتخاب شدند. نتایج نشان داد سطح مشارکت کشاورزان در مدیریت منابع آب در حد متوسط با میانگین 37/3 در مقیاس5 سطحی لیکرت بود. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره گام‌به‌گام نشان داد متغیرهای دانش و آگاهی کشاورزان نسبت به مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی، میزان آگاهی کشاورزان از مفاهیم و روش‌های مشارکت، شایستگی مسئولین و کارکنان دولتی در اجرای طرح‌های آبیاری از دیدگاه کشاورزان، نگرش به مشارکت در طرح‌های حفاظت از منابع آب، میزان انسجام اجتماعی و روحیه همگرایی کشاورزان و میزان استفاده از وام کشاورزی 4/45 درصد از تغییرات متغیر میزان مشارکت در مدیریت منابع آب را تبیین کردند.